II. Grupa Bioróżnorodności i Ewolucji

Kierownik: prof. dr hab. Lucyna Śliwa

Pracownicy naukowi: dr Paweł Czachura, dr Valerii Darmostuk, dr hab. Adam Flakus, dr Katarzyna Izworska, dr Paulina Janik, dr hab. Beata Krzewicka, dr hab. Joanna Lenarczyk, dr inż. Edyta Mazur, dr Barbara Pawełek, dr hab. Marcin Piątek, dr Pamela Rodriguez-Flakus, prof. dr hab. Anna Ronikier, dr hab. Michał Ronikier, mgr Monika Stryjak-Bogacka, dr Tomasz Suchan, prof. dr hab. Lucyna Śliwa, dr Karina Wilk

Pracownicy techniczni: mgr Wiktoria Kędzior, dr Natalia Matura, dr Wojciech Paul, mgr Barbara Skoczek

Profil badań

Grupa prowadzi badania nad strukturą i ewolucją bioróżnorodności wielu grup organizmów żywych, w tym szczególnie grzybów, porostów (grzybów lichenizujących), glonów, śluzowców, a także roślin. Badania prowadzone są w ramach dwóch komplementarnych osi badawczych. Jedną z nich stanowią analizy filogenetyczne i taksonomiczne mające na celu poznanie relacji ewolucyjnych pomiędzy taksonami, mechanizmów związanych z ewolucją ich bioróżnorodności, a także interakcji między różnymi organizmami. W badaniach tych duża waga przykładana jest do analiz krytycznych grup taksonów, w oparciu m.in. o analizę typów nomenklatorycznych i protologów, oraz szerokie analizy porównawcze. Druga oś badawcza obejmuje zagadnienia z zakresu biogeografii molekularnej − wewnątrzgatunkowe procesy mikroewolucyjne oraz czasowo-przestrzenną dynamikę zasięgów geograficznych organizmów i kształtujących je w przeszłości mechanizmów. Ich zrozumienie ma znaczenie dla prognozowania przyszłych zmian w rozmieszczeniu gatunków i strukturze bioróżnorodności, związanych z zachodzącymi współcześnie zmianami klimatycznymi. W badaniach wykorzystywane są zarówno unikatowe zasoby kolekcji zielnikowych i muzealnych, jak i obszerne materiały populacyjne i środowiskowe zbierane na całym świecie. Część badań prowadzona jest w oparciu o kultury in vitro. Tradycyjne metody, jak analiza cech morfologicznych, wciąż kluczowe dla systematyki, są wykorzystywane równolegle z analizami molekularnymi. Rozwijane są nowe metody, oparte na technologiach wysokoprzepustowego sekwencjonowania DNA, umożliwiające efektywną analizę nie tylko prób współczesnych, ale także muzealnych i środowiskowych, w tym kopalnych.

Zespoły i tematy badawcze

Zespół II.1

Lider: dr hab. Marcin Piątek

Temat badawczy: Bioróżnorodność, taksonomia i filogeneza grzybów z podkrólestwa Dikarya (P. Czachura, M. Piątek, M. Stryjak-Bogacka)

Zespół II.2

Lider: prof. dr hab. Lucyna Śliwa

Temat badawczy: Zmienność oraz specjacja porostów lekanorowych, w tym szczególnie w obszarach neotropikalnych (E. Mazur, L. Śliwa)

Zespół II.3

Lider: dr hab. Adam Flakus

Temat badawczy: Pokrewieństwa filogenetyczne i systematyka grzybów lichenizujących oraz związanego z nimi mikrobiomu w słabo poznanych siedliskach Andów tropikalnych (V. Darmostuk, A. Flakus, P. Rodriguez-Flakus)

Zespół II.4

Lider: dr hab. Beata Krzewicka

Temat badawczy: Taksonomia i bioróżnorodność glonów i porostów siedlisk naturalnych i antropogenicznych oraz ich przystosowania do środowiska (B. Krzewicka, J. Lenarczyk, K. Wilk)

Zespół II.5

Lider: prof. dr hab. Anna Ronikier

Temat badawczy: Taksonomia, filogeneza i filogeografia śluzowców (Myxomycetes) (P. Janik, A. Ronikier)

Zespół II.6

Lider: dr Tomasz Suchan

Temat badawczy: Czynniki kształtujące bioróżnorodność siedlisk górskich i polarnych – analizy z wykorzystaniem wysokoprzepustowych metod sekwencjonowania (K. Izworska, B. Pawełek, M. Ronikier, T. Suchan)